Zmiany szyjki macicy i śluzu szyjkowego w cyklu miesiączkowym
Wielkie Podziękowania dla Uczestników projektu
Na tej stronie znajdziesz wiarygodne informacje na temat możliwości przyśpieszenia zajścia w ciążę.
Przedstawione tutaj dane pochodzą z renomowanych czasopism medycznych.
Dwa dni do końca cyklu
Szyjka macicy jest zamknięta lepkim, mętnym śluzem, pH w pochwie wynosi ok. 4. Brak możliwości zajścia w ciążę.
Jeden dzień do końca cyklu
Szyjka macicy jest już otwarta i przygotowana do miesiączki.
7 dzień cyklu
Ostatni dzień miesiączki.
Krwawienie ustaje. Szyjka macicy zamyka się.
9 dzień cyklu
Niepłodna faza cyklu. Szyjka macicy jest już zamknięta i zablokowana gęstym, kwaśnym śluzem. Plemniki najlepiej czują się w zasadowym środowisku (pH=7-8), kwaśne środowisko (pH=4) zabija spermę w ciągu kilku minut („Fertility and Sterility”, Vol 73, No 4, 2000). Po współżyciu, kwaśne (w tym dniu cyklu) pH pochwy zostaje podwyższone przez spermę (to roztwór buforowy) na kilkanaście godzin, ale plemniki nie są w stanie pokonać zablokowanej, lepkim, kwaśnym śluzem szyjki macicy i giną. Zapłodnienie w tym dniu nie jest niemożliwe. W krótkich cyklach ta faza może nie występować. Wbrew obiegowej opinii, współżycie podczas miesiączki nie chroni przed ciążą.
Wygląd śluzu w tym dniu, na próbniku zestawy 2OS
15 dzień cyklu
Kończy się niepłodna faza cyklu.Szyjka macicy jest jeszcze zamknięta i zablokowana lepkim, kwaśnym śluzem. W oczekiwaniu na owulację, kilka słów o wykorzystani objawu śluzu szyjkowego do przyspieszenia poczęcia. Poniższe wykresy to zależność prawdopodobieństwa zajścia w ciążę od dnia współżycia (dzień „0” to szczyt objawu śluzu szyjkowego). Wyższy wykres dotyczy par bardziej płodnych, niższy mniej płodnych. („Obstetrics & Gynecology”, VOL. 101, 6, 2003).
Najlepszym momentem na zajście w ciążę, jest dzień szczytu śluzu lub jeden dzień przed szczytem (szyjka macicy jest wtedy miękka i otwarta, a śluz zasadowy). Jak widać, istnieje duży rozrzut prawdopodobieństwa zajścia w ciążę w zależności od płodności pary (5-50%). Przekładając to na czas „starania się”:
- 30% par uzyskuje ciążę po 1 miesiącu,
- 75% par – po 6 miesiącach,
- 90% par – po 12 miesiącach.
Jeżeli chcesz skrócić czas oczekiwania na poczęcie to obserwuj śluz i współżyj w czasie występowania śluzu o cechach maksymalnie płodnych (zdjęcie poniżej) – duża rozciągliwość, nierozpuszczalność w wodzie, przezroczystość („Human Reproduction” Vol.19, 4, 2004, „Contraception”, Vol.66, 4, 2002). Jeżeli masz problem z obserwacją śluzu szyjkowego – mała ilość śluzu płodnego, brak śluzu na zewnątrz pochwy, to poczytaj o zestawie 2OS ułatwiającym pobranie i interpretację objawu śluzu.
16 dzień cyklu
Rozpoczyna się płodna faza cyklu. Szyjka macicy robi się miękka (z twardości podobnej do czubka nosa staje się miękka jak wargi), cofa się w głąb pochwy i zaczyna się otwierać. W tym momencie cyklu, szyjka macicy może wydalić śluz w postaci czopu śluzowego, który do tej pory blokował wejście do szyjki macicy. Czop śluzowy to duża ilość mętnego, lepkiego (jak klej roślinny) śluzu, który pojawia się jednorazowo na zewnątrz pochwy. Jest to bardzo cenny objaw świadczący o rozpoczęciu się płodnej fazy cyklu. W otworze szyjki macicy pojawia się już przezroczysty śluz płodny o pH 7-8. Ten dzień to dobry moment na rozpoczęcie stosowania testów LH. U 71% badanych owulacja występuje do 24h po piku LH, a u 100% badanych do 36h („International Journal of Gynecology & Obstetrics” Vol. 32, 2, 1990). Z naszych badań wynika, że tanie testy LH (Allegro ok. 1zł) nie dają poprawnych wyników. Lepiej kupić mniej, lepszej jakości, testów LH i używać ich rozsądniej np po pojawianiu się śluzu płodnego.
17 dzień cyklu
Dzień później szyjka jest już całkowicie otwarta. Maksymalna płodność.Dobry moment na wspóżycie. Śluz płodny odżywia plemniki i ułatwia ich wędrówkę do jajowodów, gdzie plemniki mogą oczekiwać na jajeczko nawet przez 6-7 dni. Ale z drugiej strony tylko 6% ciąż powstaje ze spermy starszej niż 3 dni N Engl J Med. 1995 Dec 7;333(23):1517-21. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca abstynencję seksualną przez 4-5 dni przed współżyciem, którego celem jest ciąża. Dzięki temu plemniki zdążą „dojrzeć” (jakość DNA). Jeżeli nie obserwujesz szyjki macicy i śluzu, to najlepiej współżyj co 3-4 dni („OBSTETRICS & GYNECOLOGY”, VOL. 103, 1, 2004; „Fertility and Sterility”, Vol. 82, 1, 2004) współżycie co 2-3 dni nie zwiększa szansy na ciążę, a jedynie obniża jakość nasienia. Z drugiej strony zmniejszenie ilości zbliżeń (co 7 dni) znacząco obniża szanse na ciążę. Najlepsze pozycje do współżycia, w celu zajścia w ciążę, to takie, które wykorzystują grawitację i pozwalają plemnikom płynąć w dół, a nie do góry (misjonarska, pozycje od tyłu). Prędkość zdrowego plemnika to ok. 3 mm na godzinę, a długość szyjki macicy to ok. 3 cm. A zatem plemnik „maszeruje” przez szyjkę macicy ok. 10 godzin. Dlatego, po współżyciu, dobrze jest przez 30 minut poleżeć z poduszką pod pośladkami, to ułatwi plemnikom przejście przez szyjkę macicy i dostanie się do jajowodów.
Śluz płodny rozciąga się w długie nitki
20 dzień cyklu
Trwa płodna faza cyklu. Szyjka w dalszym ciągu jest szeroko otwarta i wylewa się z niej przezroczysty płodny śluz. W prezentowanym cyklu duża płodność utrzymywała się przez 4 dni. Z badań wynika, że u ok. 50% kobiet śluz najwyższej jakości występuje tylko przez jeden dzień w cyklu („Europ. J. of Obstetrics and Gynecology and Reproductive Biol.”, Vol. 73, 63-66, 1997). Czasami okres maksymalnej płodności może wynosić kilka godzin. (J.Roetzer, Naturalna Regulacja Poczęć, Poznań 1994) U niektórych kobiet śluz płodny może nie przypominać „kurzego białka”, występuje w małych ilościach i nie jest widoczny na zewnątrz pochwy, nie oznacza to jednak braku zdolności do zajśćia w ciążę. pH śluzu szyjkowego w okresie owulacji szpływa na prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Średnie pH śluzu szyjkowego (Fertility&Sterility Vol 59, 3, 1993) wynosi ok. 7.0 (5.4-8.2). Procent ciąż w grupie kobiet o niskim pH śluzu szyjkowego, jest niższy niż w grupie o wyższym pH śluzu. Starając się o ciążę nie usuwaj śluzu z wnętrza pochwy np przez: irygację podczas mycia czy pływanie w basenie (śluz jest wtedy wypłukiwany, a chlor zakwasza pochwę, zabija typową „pożyteczną” florę bakteryjną i powoduje utrudniające zapłodnienie infekcje).
Wygląd śluzu w tym dniu cyklu, na próbniku zestawu 2OS.
21 dzień cyklu
Pamiętaj, że zbyt intensywne dążenie do zajścia w ciążę w połączeniu ze stresem może spowodować powstanie blokady psychicznej. Czasem, aby zajść w ciążę trzeba sobie wszystko odpuścić i… dopiero wtedy się uda. Nasi znajomi kilka lat starali się o poczęcie. W końcu zrezygnowali i zaadoptowali synka. Ciąża pojawiła się w dwa miesiące po adopcji. Stres nie pomaga. Czasem, aby osiągnąć cel konieczne są duże zmiany np. zmiana stresującej pracy – też znamy taki przypadek również zakończony… synkiem 
Z porównania wielu badań dotyczących ustalania najlepszego momentu na współżycie (w celu doprowadzenia do poczęcia) (Cochrane Database Syst Rev. 2015 Mar 17;(3):CD011345) wynika, że szansa na ciążę przy planowaniu momentu współżycia wynosi 13%, a przy nieplanowaniu 9-33% co oznacza, że brak jest wystarczających danych, aby wyciągnąć jednoznaczne wnioski na temat skuteczności planowania momentu współżycia w celu osiągnięcia poczęcia. Powyższe stawia pod znakiem zapytania gigantyczny rynek urządzeń i testów, które mają służyć pomocą w przyspieszeniu poczęcia.
22 dzień cyklu
27 dzień cyklu
Trwa niepłodna faza cyklu. Szyjka jest zablokowana kwaśnym śluzem blokującym plemnikom drogę do macicy. To faza niepłodności bezwzględnej. Skuteczność NPR, w tym momencie, wynosi 99.8% co oznacza 1 ciążę na 500 lat używania metody.
1 dzień nowego cyklu
Kolejna miesiączka. Zaprezentowany cykl miał długość 29 dni.
Zestaw 2OS ułatwiający pobieranie i ocenę śluzu szyjkowego, zestaw jest dostępny w ramach projektu „Sen o poranku”